Zbliżający się koniec roku szkolnego to czas, w którym warto zastanowić się nad edukacją swojego dziecka. Coraz większa grupa rodziców rozważa, na ile to, co oferuje tradycyjna szkoła systemowa, daje to, czego oczekują i czego potrzebują młodzi ludzie, którzy będą za chwilę realizować się w życiu w świecie zmian i rozpędzonej transformacji, dotykającej różne sfery naszego życia. Postęp technologiczny, zmiany społeczne, a także wyzwania środowiskowe i gospodarcze mają wpływ na sposób, w jaki funkcjonujemy i żyjemy.
Dzieci spędzają obecnie wiele godzin w szkole. Ich dzień wypełniony jest również udziałem w różnorodnych zajęciach dodatkowych, korepetycjach i odrabianiem zadań domowych, zazwyczaj działanie w ciągu dnia kończy się bardzo późnym wieczorem. Często ilość czasu, który dziecko spędza w szkole, nie przekłada się na jego umiejętności i kompetencje – kluczowe potem na rynku pracy. Stan zdrowia psychicznego polskich uczniów również nie napawa optymizmem. Szkoła staje się centrum planowania i organizacji życia całej rodziny. Nie ma w nim przestrzeni na odpoczynek, czas na zabawę, wspólne chwile z najbliższymi i przyjaciółmi, czy rozwijanie swoich pasji. Często dzieci po prostu rezygnują ze swoich zainteresowań, bo zwyczajnie nie mają już na to siły. Alternatywą dla tego stanu rzeczy może być nauczanie domowe.
EDUKACJA DOMOWA
Wzrasta liczba rodziców, którym nie odpowiada taki sposób życia, nie chcą zgadzać się na to, aby to plan lekcji, zadania domowe, czas przeznaczony na przygotowanie do sprawdzianów dyktował rytm każdego dnia. Chcą mieć wpływ na sens i styl życia, decydować ile w nim radości, wolnego czasu, wyzwań i pasji, dlatego wybierają edukację domową, która zyskuje coraz większą popularność i staje się alternatywą dla tradycyjnego nauczania w szkołach.
Edukacja domowa to forma nauczania poza szkołą dopasowana do indywidualnych potrzeb dziecka. Zgodnie z obowiązującym prawem każdy rodzic może wystąpić o zgodę na prowadzenie nauczania domowego do dyrektora konkretnej szkoły – wybranej przez siebie spośród szkół w całej Polsce, bez względu na miejsce zamieszkania. Dzieci są formalnie przypisane do tej szkoły, uczą się jednak w domu, korzystając z różnych form pomocy. Obecnie na rynku istnieją organizacje, instytucje oraz szkoły przyjazne edukacji domowej, które wspierają w tym procesie uczniów i rodziców, proponując działania dydaktyczne, konsultacje i integrację, zarówno stacjonarnie, jak i online. Powstaje wiele nowoczesnych platform ułatwiających planowanie i uczenie się. Coraz bardziej popularnym podejściem edukacyjnym staje się blended learning, który łączy zalety tradycyjnego nauczania z potencjałem technologii TIK (technologii informacyjno-komunikacyjnych). Zwiększa to elastyczność, personalizację i dostęp do różnorodnych zasobów.
Wszystkie te narzędzia uczniowie mogą wykorzystać, aby przygotować się do obowiązkowych rocznych egzaminów klasyfikacyjnych z wymaganych przedmiotów. Po ich zdaniu uczniowie realizujący edukację domową otrzymują świadectwa takie same, jak dzieci uczące się w trybie stacjonarnym.
Taka forma edukacji uwalnia rodzinę od sztywno narzuconego planu dnia. Można ją realizować w dowolnym miejscu i czasie. Jednym z ważnych atutów nauczania domowego jest fakt, że nie ogranicza ona przestrzeni. Rodzice, mają możliwość mieszkania i podróżowanie wszędzie na świecie, jednocześnie zapewniając swoim dzieciom odpowiednie wykształcenie. Opiekunowie decydują o formie, metodach, sposobach uczenia się, zgodnie z wartościami danej rodziny. Takie rozwiązanie daje również więcej przestrzeni do rozwijania swoich pasji. Z tej możliwości korzystają często młodzi sportowcy, muzycy, tancerze…
W świecie sportu mamy wiele osób, które właśnie dzięki edukacji domowej miały możliwość trenowania i doskonalenia swoich umiejętności. Z uwagi na popularność dyscypliny, jak i niekwestionowane sukcesy polskiej tenisistki Igi Świątek warto wymienić tutaj korzystające z nauczania domowego amerykańskie tenisistki Serenę i Venus Williams.
Decyzję o edukowaniu swoich dzieci w domu podjęli również polscy aktorzy: Tomasz Kot czy Roma Gąsiorowska.
WIEDZA CZY KOMPETENCJE?
Aktualnie rzeczywistość wokół nas zmienia się w zawrotnym tempie. Zadaniem skutecznej edukacji jest przygotowanie młodych ludzi do świata, którego obecnie nie znamy. Wiedza zawarta w podręcznikach szkolnych nie jest do tego wystarczająca. Szkoły przyszłości to szkoły, które koncentrują się na kompetencjach niezbędnych do sukcesu w XXI wieku.
Wg najnowszego raportu Światowego Forum Ekonomicznego „FUTURE OF JOBS 2023” https://www3.weforum.org/docs/WEF_Future_of_Jobs_2023.pdf 5 kluczowych umiejętności pożądanych na rynku pracy to:
Analityczne myślenie,
Kreatywne, twórcze myślenie,
Rezyliencja, elastyczność i zdolność do adaptacji,
Świadomość siebie,
Ciekawość i uczenie się przez całe życie.
Istnieją w Polsce szkoły, dla których rozwijanie kompetencji przyszłości jest ważne. Przykładem mogą być @Szkoły Uczące Myślenia realizujące autorski projekt edukacyjny @Instytutu Krytycznego Myślenia, który zawiera najnowsze rozwiązania metodyczne z obszaru myślenia krytycznego i rozwijania kompetencji 4K. W tej chwili w sieci skupionych jest ponad 100 szkół, które wdrażają unikalną metodykę pracy opartą o widoczne myślenie wg Johna Hattiego, wykorzystująca rutyny myślowe @Project Zero – inicjatywy badawczej z zakresu edukacji prowadzonej przez Harvard Graduate School od Education. Project Zero promuje innowacyjne metody nauczania i uczenia się oraz rozwija narzędzia i zasoby dla nauczycieli i uczniów, które wspierają rozwój intelektualny i twórczy proces myślowy. W skali kraju jest to jednak bardzo skromny odsetek, który nie jest w stanie na ten moment zagwarantować poważnej zmiany w edukacji.
Szkoła tradycyjna w większości przypadków się nie sprawdza. Ciekawą alternatywą jest edukacja domowa, która – jeśli jest dobrze przemyślanym wyborem świadomych, głęboko przekonanych o swoich wartościach i celach życiowych rodziców – ma dużą szansę stać się skutecznym sposobem na wszechstronny, nieskrępowany rozwój dziecka.
Podjęcie decyzji o nauczaniu domowym dla swojego dziecka – wymaga przemyślenia i odpowiedniego przygotowania. Potrzeba mądrych dorosłych – rodziców i raczej mentorów, niż nauczycieli – odpowiednio wspierających młodych ludzi w tej, dającej wiele możliwości, swobody, ale również wymagającej drogi do rozwoju i spełnienia, przede wszystkim zmiany ograniczających przekonań.
Więcej o kwestiach formalnych edukacji domowej znajdziesz na naszej stronie w zakładce FAQ, oraz na stronie Oferta.
